Drones krijgen eigen luchtruim en afspraken: U-Space

(17/06/2022) Drones zijn meer en meer ingeburgerd. Nu vliegen we nog mee in het luchtruim voor de burgerluchtvaart, maar langzamerhand zal deze laatste zich moeten aanpassen aan een nieuwe realiteit: autonome drones. Daar komt ‘U-Space’… een update.

Waarom U-Space?

Beeld je even de toekomst in. Nu vliegen we als ‘amateurtjes’ manueel rond in het luchtruim, volgen we in open gebieden braafjes de EU-dronewetgeving, vragen we vluchten aan eens we in een geozone komen die beheerd wordt (door Skeyes) via de Drone Service Application tool (DSA) en geven we via DSA Fly aan dat we onze vlucht uitvoeren. Dit kunnen we omdat we mensen zijn die een toestel besturen.

Maar autonome vluchten, letterlijk computergestuurde onbemande vluchten zoals levering van pakjes via een drone door Amazon, da’s hele andere koek. Je ziet dat de hoeveelheid drones exponentieel zal stijgen in de toekomst, met meer en meer autonomiteit. Het luchtruim zal zich dus mee moeten aanpassen. De tijd van ‘manueel beheer’ is voorbij en ook het luchtruim moet ‘intelligenter worden’. En daar komt U-Space achter het hoekje piepen.

Wat is U-Space nu?

U-Space is eenvoudig gezegd ‘luchtverkeersleiding voor (autonome) drones’. Het is dus géén nieuw systeem, maar een reeks afspraken (en zones) om drones meer en meer mogelijk te maken. Je merkt dat het knelpunt natuurlijk dicht bevolkte gebieden zullen zijn (steden, …) want net dààr gaan drones ‘extra ruimte’ nodig hebben, en mogelijk zijn daar de meeste conflicten met de huidige luchtvaartprotocollen. Net zoals de dronewetgeving is U-Space dus gebaseerd op risico’s beperken, niet op regeltjes maken.

U-Space wil:

• Aan ordelijk verloop van dronevluchten bijdragen
• Botsingen vermijden
• Risico’s beperken voor mensen op het terrein eronder
• Info verstrekken voor veilig vliegen
• De juiste ordediensten, instanties e.d. informeren als er gevaar dreigt
• Privacy helpen naleven.

Je merkt dat je bovenstaande punten ook kan aanhalen voor de EU-wetgeving, en dus de twee initiatieven in mekaars verlengde liggen. Op dit moment is U-Space nog maar een “visie”, want zoals je merkt zijn vele partijen hierin betrokken, die daarom niet graag (een deel van hun) bevoegdheden afstaan. Gevoelige materie dus.

Ook gaat U-Space dan extra diensten nodig hebben:

• Netwerkidentificatie (“Network ID”) : U-space moet weten waar elke drone is. Daarom moet de drone constant z’n locatie via een uniek ID afgeven aan het netwerk van U-Space. Enkel zo kan het systeem veiligheid garanderen. Je merkt hier het concept van ‘Remote ID’, ook al aanwezig in de dronewetgeving, maar nog meer doorgedreven.

Meer over Remote ID

 

• Geobewustzijn (“Geo-awareness”): drones moeten altijd kunnen weten wààr ze zijn, en in welk luchtruim ze wel en niet mogen komen. Beetje zoals jij ervaart met je DJI-drone die in bepaalde zones niet zomaar mag opstijgen, je kent het wel. 
• Vlucht-autorisatie & luchtverkeersleiding: toestemming hebben voor de dronevlucht & ook communiceren met de verkeersleiding. Ook dit herken je: aanvraag in gerestricteerde zones van je vlucht via DSA en communicatie via DSA Fly zijn ‘onze’ vergelijkingspunten.

Hoe dronevlucht aanvragen

 

En wat is de impact van U-Space voor mij als dronepiloot?

Normaal ga je er weinig mee in aanraking komen: U-Space focust immers op BVLOS-vliegen. Naast de Open, Specific en Certified categorie komt er dus eigenlijk iets bij: meer afspraken voor al het autonome. Als je in de Open Categorie vliegt, gaat er weinig verschil zijn, enkel de andere 2 categorieën zijn geïmpacteerd.

Wel gaat elke dronepiloot van de praktische kant mogelijk iéts ondervinden: zo zal U-Space een herziening inhouden van zones in het luchtruim, specifiek geënt op het komende droneverkeer. De luchtvaart zal dus wat van zijn zones moeten afstaan, wat op weerstand stuit, en mogelijk gaan dronepiloten in bepaalde extra zones op een andere manier toegang moeten vragen (denk maar aan havens en rondom luchthavens). Wie weet krijgen we wel een VLL3 of zoiets, meer op drones toegespitst? 

Hier is het nog even koffiedik kijken, maar wees gerust: het komt er (ooit) aan… Het concept toonde het origineel zo:

© Alle rechten voorbehouden aan de YouTube-kanaaleigenaar van het getoonde filmpje

 

Weet dat dit artikel een veralgemening is. Alle details te vinden op de website van Europa voor wie meer detail wil:

• U-Space Blueprint
• Draft acceptable means of compliance (AMC) and Guidance Material (GM) (PDF)