Wetgeving voor drones in België, Nederland & Europa

Als je met je drone vliegt, moet je de wetgeving voor drones altijd respecteren. Niet alleen omdat het moet, maar voor je eigen veiligheid en van iedereen. Zo mag je op vele plaatsen niet vliegen, en moet je verschillende regels voor gebruik van het luchtruim in acht nemen. Sinds begin 2021 is er een Europees kader qua regelgeving. We zetten alles hier even op een rijtje, vertrekkend vanuit het standpunt van hobbyvluchten met een ‘huis-, tuin- en keukendrone’ die in de “Open Categorie” wil vliegen.

Ontdek de wetgeving op jouw manier:

Volledige tekst lezenWizard starten >

 

We updaten deze pagina regelmatig. Link dus naar deze pagina in plaats van stukken te kopiëren, zo heb je altijd de laatste correcte info. Lees deze informatie rustig helemaal door.

Situatie zoals gekend op het moment van schrijven, gebaseerd op de informatie ter beschikking gesteld door het DGLV en de achterliggende wettekst. Hieronder geven we onze interpretatie. Onder geen voorwaarde is deze juridisch bindend. Kijk bij twijfel op de website van de officiële instanties. Mocht je een fout opmerken, graag dit ons signaleren. 

I – één dronewetgeving voor gans Europa uitgelegd

Sinds 2021 geldt een nieuwe, uniforme wetgeving voor drones. Deze regelgeving speelt zich af op Europees niveau. Zo is er minder verwarring bij het oversteken van vele grenzen. De wetgeving geeft je de krijtlijnen om te tonen wat allemaal kan binnen welke grenzen. Alles is dus ’toegelaten’ met gezond verstand, tenzij dus expliciet aan banden gelegd.

 

1) 3 Categorieën: regels van het luchtruim op basis van wat jij wil doen (Ax)

Samengevat: geen onderscheid tussen hobby- en professionele dronepiloten, maar wel op basis van het risico van je vlucht. De laag-risico-vluchten noemen we de “open categorie”, de categorie die we op deze website proberen aan te bevelen met elk toestel (DJI Tello, DJI Mavic Mini, DJI Mini 2 & DJI Mini 3 (Pro)) dat we ondersteunen én het vlieggedrag. Belangrijk om te noteren in deze open categorie: je mag niét over mensenmassa’s vliegen en je moet je houden aan de no-fly zones. (We leggen dit hieronder nog uit)

 

2) WIE: De UAS-operator: jij als piloot met registratie.

De operator, jij dus, moet geregistreerd zijn als de niet-speelgoed– drone “uitgerust is met een sensor die persoonsgegevens kan opvangen” (lees: een camera heeft).°

Bemerk dus dit: voor louter vliegen met échte speelgoeddrones (vallend onder de heel strikte speelgoedwetgeving, d.i. 2009/48/EG (of -EC)) moet de operator niét geregistreerd zijn. Nogal wiedes, anders moest elk kind een registratie ondergaan. (Wil je kind trouwens met je (‘echte’) drone vliegen, dan moet je ook opletten. Meer op ons forum.) Bv. DJI-drones zijn géén speelgoeddrones, maar volwaardige, échte drones.

 

3) WAT: Verschillende klassen in drone (Cx) met een duidelijk label

Drones worden ingedeeld volgens klassen. Zo moet een nieuwe drone met CE-label, indien gelijk aan of zwaarder dan 250 gram MTOM (MTOW) (of impact van 80J)

  • Een signaal uitsturen. Dat is een signaal met een aantal gegevens zoals het serienummer, de positie, de hoogte en de vliegrichting van de drone, maar ook de positie piloot en de identificatie van de operator meegeeft. (geldend voor C1,C2 en C3)
  • Ook uitgerust zijn met een geo-awareness-systeem. Dat wil zeggen dat de drone intelligent genoeg moet zijn om een kaart te lezen en de piloot te waarschuwen als hij in een zone komt waarin hij niet mag vliegen.

Op elke nieuw geproduceerde drone (vanaf 2023) moet dus een speciaal drone-klasselabel (CE goedgekeurd) staan dat de klasse aanduidt van C0 t.e.m. C4. (een voorbeeldje voor de C1-klasse hiernaast)

 

Heeft je drone (pre-2023) nog géén correct Cx-dronelabel, dan is jouw drone een “Legacy Drone” (=’niet Cx-conforme drone’), die bijna evenveel mag in deze overgangsperiode als een gelijkaardige drone mét dit C-label. Naarmate het nummertje stijgt (‘Cx-label’ of ‘Legacy drone’, van 0 naar 4) zal je merken dat de regelgeving zwaarder wordt. Omdat er geen echt duidelijke overzichtstabellen bestaan, hebben we er hieronder een paar in elkaar geknutseld.

 

II – Hoe werkt deze dronewetgeving?

Let op: het merendeel van de drones nu op de markt zijn “legacy drones” (=”Cx-niet conforme drone”)!

Bijna alle commerciële drones die op dit moment op de markt zijn, zijn Cx-niet conform en dus “legacy drones” (of “eigen bouw”). Zij vallen dus onder een soort ‘overgangswetgeving’. Je kan in onderstaande tabelletjes dus voorlopig even de rijen met de Cx-cijferlabels negeren (tenzij je met een Mavic 3 of Mavic 3 Classic vliegt), omdat dit pas de situatie gaat zijn na 1/1/2023. Focus dus enkel op de Legacy Drone-informatie. (o.v.) Twijfel waar jouw drone thuis hoort? Onderaan deze pagina staan wat modellen opgesomd in een tabel, of gebruik onze wizard.



1) WIE: Je verplichtingen als geregistreerde en gediplomeerde dronepiloot (UAS-operator)

Net zoals met een bromfiets of auto moet jij ook je inschrijving hebben, in dit geval je ‘UAS-operator nummer‘. Dit ‘pilotennummertje’ hang je als “nummerplaat” op elk van je drones. Dit moet om 2 redenen: je engagement tot de privacywetgeving (je vliegt immers rond met een camera) en traceerbaarheid bij ongevallen. Je zal dus als piloot jezelf moeten registreren,

Registreren als UAS-operator

 

In onderstaande tabel kijk je even naar de drone die je gaat besturen. Op basis daarvan kan je aflezen wàt allemaal je verplichtingen zijn als UAS-operator. Ben je onzeker welke lijn voor jou van toepassing is? Onderaan deze pagina hebben we al enkele drones opgelijst in een “vertaaltabelletje” om te kijken onder welk lijntje van Legacy Drone je valt. De DJI Tello, DJI Mavic Mini, DJI Mini 2 & DJI Mini 3 (Pro) bijvoorbeeld zijn allemaal ‘Legacy Drone (0)’.  

Scroll links & rechts in deze tabel

✅ = ja, ⛔️ = neen

(* in België)

Zoals je merkt zullen sommige UAS-operatoren verplicht een online leren en een online test afleggen in de categorie A1/A3.  

Online training A1/A3 behalen

 

Ben je een piloot die volgens de wet met zijn (zwaardere) drone in ook de A2-categorie vliegt én je wenst dus meer dan puur te vliegen volgens de striktere beperkingen van A3, dan zal je nog enkele extra verplichtingen voor A2 moeten vervullen als toekomstig piloot.

Examen A2 behalen

 

2) WAT: Wat jij met jouw drone màg en niet mag.

Vliegen met je drone voor het plezier (bewust beperken we ons hiertoe), valt aldus in de “open categorie”, waarbinnen je A1, A2 en A3 onderscheidt. (Van dichtbij mensen/gebouwen naar verderaf)

De meest gebruikte zone voor een hobbyist zal de “open categorie A1” zijn, waarin kleine dronetypes C0 en C1 én sommige kleine ‘legacy drones’ mogen vliegen. Daarnaast zullen we vaak nog met de zone A3  geconfronteerd worden, waarbinnen héél veel grotere drones kunnen vallen, als hun piloten maar voldoende afstanden veilig respecteren.

Scroll links & rechts in deze tabel

(* beperkte overvlucht en vergewissen / ** in low-speed modus)

✅ = ja, ⛔️ = neen

  • Kleine opmerking bij bovenstaande tabel: in A3 moet je wel 150m afstand houden van niet-betrokken personen, maar mag je wel bétrokken personen (na voorafgaande goedkeuring) overvliegen.
  • Let op! Je mag met je drone niet vliegen waar noodhulpdiensten actief zijn. Geen ramptoerisme dus bij brand, ontploffing, ongevallen, … (EU 2019/947, Art. UAS.OPEN.060 punt 3)
  • Zoals je merkt zijn nachtvluchten nu wél toegelaten. (EU 2019/947, Art. UAS.OPEN.060 punt 2.g) in België. Je moét wel constant VLOS behouden, de drone “goed kunnen onderscheiden” én een groen knipperlicht op je drone hebben vanaf 01/07/2022.
  • Even herhalen: Met je (legacy) drone, geschikt voor A2, mag je natuurlijk ook in de A3-zone vliegen. Je moet je dan wel aan die regels van de A3-zone houden. Voorbeeld: Stel, je hebt een legacy drone die onder ‘legacy drone (2) / A2’ valt, maar je kon je extra verplicht schriftelijk examen voor Open Categorie A2 nog niet afleggen en je hebt wel je Online Theorie Examen A1/A3 al, dan kan je perfect de lucht in met die drone in de Open Categorie A3. (zie ‘legacy drone (3) (4)’ in de tabel.) – Je vliegt dan wel op 150 meter afstand van alles, maar maakt even mooie beelden.  
  • Hou je géén VLOS zoals dit verplicht is, dan vlieg je met BVLOS en vlieg je niét meer in de hier besproken Open Categorie, maar de Specific Categorie. Idem voor als je over mensenmassa’s zou willen vliegen, dan moet je zelfs in de Certified Categorie vliegen. In beide gevallen moet je andere (extra) vliegbewijzen halen en bezitten om geen strafbare feiten te plegen.

Je mag niét zomaar overal vliegen

Algemeen geldt de verplichting op VLOS-vliegen met je drone en met maximale hoogte van 120 meter. Dit geeft je geen vrijgeleide: je mag  enkel vliegen waar en wanneer dit toegestaan is, én zeker niét waar noodhulpdiensten actief zijn. Check  steeds Droneguide in België of GoDrone in Nederland voor elke vlucht en hou je ogen open. Vermijd NFZ en bemand verkeer. Vlieg je in een ander Europees land? Check dan de overeenkomstige nationale NFZ-dronekaart van het land in kwestie. We maakten een steeds groeiend overzicht van dronekaarten (NFZ) voor de Europese landen. Ook opletten: soms zijn er door “zonering” kleine verschillen tussen landen wat wél en niet mag, zoals dit verschil tussen België en Nederland.



Uitgelicht: let op met mensenmassa’s

Wil je over een menigte of mensenmassa vliegen, kom je met eender welke drone altijd in de certified categorie terecht en zal je een risico-analyse moeten maken om een goedkeuring te krijgen. Een menigte staat omschreven als een groep mensen die door het aantal mensen niet meer kan uitwijken of wegvluchten. Dat is dus steeds voor interpretatie vatbaar, maar bijvoorbeeld festivals, sportstadions of straatparades lijken daar dus altijd onder te vallen. Wil je over of dichtbij een klein aantal ‘niet-betrokken’ mensen vliegen, dan kan dat vaak. (zie bovenstaande tabellen) Blijf natuurlijk altijd in VLOS en ver weg van elke gevaarlijke no-fly zone zoals een vliegveld e.d.



3) VERTALING: En wat nu in mijn situatie?

Iedereen is benieuwd in welke situatie jij als dronepiloot terechtkomt. (En zo kan je deze tabellen hierboven checken met het juiste perspectief). Voor DJI-drones maakten we al een indeling. We voegen meer en meer drones toe naargelang we de info verzamelen.°°

Belangrijk om te noteren is dat er een “overgangsregeling” is voor bepaalde legacy drones. Concreet gaat het over

  • legacy drones van méér dan 249 gram en minder dan 500 gram
  • legacy drones van 500 gram en hoger tot 2 kilogram.

Zij mogen gewoon meedoen tot 31/12/2023** met iets aangepaste voorwaarden, daarna vallen ze in open categorie A3.

Legacy drones en C0-drones onder de 250 gram hebben van deze aangepaste voorwaarden géén last en blijven in A1, ook in 2024. Koop je dus in 2022 of 2023, let er dus op dat deze nieuwe drone al voorzien is van een officieel CE-label C0, C1, C2, C3 of C4.



 

IV – Bronnen en referenties

 

Tevreden met de info op deze site?

Fijn! Veel droneplezier! Wist je dat je gratis lid kan worden van FDR1 en zo toegang kan krijgen tot extra verborgen & handige informatie?

Kom bij de leukste drone-familie van België!

Meer weten over lid worden

 

° Vliegen met speelgoeddrones (vallend onder de speelgoedwetgeving, d.i. 2009/48/EG (of -EC)) = de operator moet niét geregistreerd zijn. De wettekst zegt het zo: “ (16) Gezien de risico’s voor de persoonlijke levenssfeer en de bescherming van persoonsgegevens moeten exploitanten van onbemande luchtvaartuigen zich registreren als zij een onbemand luchtvaartuig exploiteren dat is uitgerust met een sensor die persoonsgegevens kan opvangen. Dit geldt echter niet voor onbemande luchtvaartuigen die worden beschouwd als speelgoed in de zin van Richtlijn 2009/48/EG van het Europees Parlement en de Raad” – Voor zover wij konden nagaan, valt de DJI Tello niét onder deze richtlijn. De leeftijdgrens op dit product is immer +14 jaar, een indicatie dat dit niét meer als speelgoed gezien wordt. 

°° Voor de C1-drone en Legacy Drone (1) in Open Categorie A1 is er op dit moment (december 2020) een tegenspraak: volgens de originele wettekst en de theoretische opleiding mogen zij wél over niet-betrokken personen vliegen (“Ja”), volgens de informatieve tabel op de website van het DGLV, niet (“Neen”), volgens de theorie-examentekst is het “Neen, tenzij met expliciete toestemming”. Deze 3 informatiebronnen komen niet overeen, ondanks dat dit een Europese wetgeving is. De duidelijkste informatie is die van de EASA, waarop deze weergave gebaseerd is. (Zie bronnen: AMC & GM to part-UAS, pagina 8) – We hebben het DGLV van dit alles op de hoogte gebracht en wachten op respons. 

** Oorspronkelijk was de overgang sneller gepland, maar nu is het 31/12/2023 geworden. Alle details in het artikel Goed nieuws! Je legacy drone blijft ’n jaar langer legaal!